Solution
Solution, 2012
Exhibition view
TV Telma (13.06.2012)
TV News (video links):
TV Sitel – 13.06.2012
TV Kanal 5 – 13.06.2012
TV Sitel – 14.06.2012
2012, digital print (billboard in public space)
According to the newest surveys Macedonia is among the five most religious countries in the world. There is a complexity of reasons for the fast growing number of citizens declaring themselves religious in the country with a communist past, as is Macedonia. Some of them are: the ethnic conflict between Macedonians and Albanians, as ethnicities with different confessions; the name dispute with Greece that strongly increases the national feeling; the right wing on power; high rate of unemployment; etc. In such atmosphere it is evident that religious themes in art can cause unpleasantness.
The work Solution was part of the group exhibition Visual Industries, one of the events of Skopje Kreativa Festival held in Skopje. The exhibition was consisted of ten works exhibited on billboards in public spaces. The curatorial concept was to use the form and the language of the visual industries and to “advertise” fictional products.
In that context OPA decided to address the highly popular “miracle” that recently happened in one church in Skopje, when (according to the Church) the fresco paintings got clean without human intervention. Relating this, the work Solution would represent an “advertisement” for a liquid cleaner that can “clean even the most inaccessible places”.
The work immediately attracted media attention; a huge debate opened among the citizens and the work was censored. The print was torn away while the organizer of the festival – The City of Skopje, never gave official statement about the censorship.
Printed and online media, blogs, forums… :
– Schenker, Harald. 2012. Art and Religious Intolerance, Balkan Insight, www.balkaninsight.com
– Богоева, Катерина. 2012. Навредени чувства симнаа билборд на ОПА, Утрински весник, Бр.3905, 15 јуни 2012
– Богоева, Катерина. 2012. Цензура за уметноста, Утрински весник, Бр.3906, 16 јуни 2012
– Богоева, Катерина. 2012. Игор Тошевски ja исмејува цензурата преку „Фејсбук“, Утрински весник, Бр.3910, 21 јуни 2012
– Иванова, Тина. 2012. Уметникот треба да проговори, Утрински весник, Бр.3913, 25 јуни 2012
– Петрова, Анела. 2012. Се запаливме на религиозното, а не на политичкото чудо, Дневник, Бр.4886 (41061), 14 јуни 2012
– Илиевска И, Весна. 2012. Сите се лепат на билборди, Дневник, Бр.4888 (41063), 16 јуни 2012
– Ангеловски, Тони. 2012. Чудото во “Св. Димирија” банкротираше, Ден, Бр.75, 14 јуни 2012
– Бубевска, Александра. 2012. Гебелсовиот музеј на “декадентната” уметност, Ден, Бр.76, 15 јуни 2012
– Смрт за цензурата, слобода за уметниците!, Ден, Бр.76, 15 јуни 2012
– Измија раце од цензурата, Ден, Бр.77, 16-17 јуни 2012
– Бубевска, Александра. 2012. Се покажа дека уметноста има моќ, интервју, Ден, Бр.90, 2 јули 2012
– Петревска Георгиева, Мимоза. 2012. Бласфемија или духовит уметнички коментар, Нова Македонија, Бр.22565, 15 јуни 2012
– Велиновска, Мирка. 2012. Жар птица, Нова Македонија, Бр.22565, 15 јуни 2012
– Нестороска, Билјана. 2012. Кој го симна билбордот?, Вест, Бр.3592, 15 јуни 2012
– Апостолов, Владо. 2012. Снема 1.000 евра за вистината за чудото во “Св. Димирија”, Фокус, Бр.173, 14 јуни 2012
– Петкова, Роза. 2012. Нема одговорност за цензурираниот билборд?, Фокус, Бр.174, 15 јуни 2012
– Димков, Тони. 2012. Делото исчистено, цензорот недостапен, Граѓански, Бр.8, 23 јуни 2012
– Мандиќ, Данило. 2012. Правото не познава чуда, Граѓански, Бр.8, 23 јуни 2012
– Милков, Костаке. 2012. Спротивното мислење не треба да биде сфатено како лична навреда, Граѓански, Бр.8, 23 јуни 2012
– Георгиевски, Огнен. 2012. Чудни ми чуда, Граѓански, Бр.8, 23 јуни 2012
– Вилиќ, Небојша. 2012. Status #100 – 1/99: „Much Adoe About Nothing“, Status #100, http://nvilic.wordpress.com
– Вилиќ, Небојша. 2012. Status #100 – 2/98: „Much Adoe About Nothing“.2, Status #100, http://nvilic.wordpress.com
– Вилиќ, Небојша. 2012. Status #100 – 3/97: Би сакал да верувам…, Status #100, http://nvilic.wordpress.com
– Вилиќ, Небојша. 2012. Status #100 – 4/96: Дообјаснување, бидејќи е неопходно, Status #100, http://nvilic.wordpress.com
– Вилиќ, Небојша. 2012. Status #100 – 5/95: Завршни забелешки, Status #100, http://nvilic.wordpress.com
– Вилиќ, Небојша. 2012. Status #100 – 6/94: Околу цензурата, Status #100, http://nvilic.wordpress.com
– Вилиќ, Небојша. 2012. Status #100 – 7/93 […], Status #100, http://nvilic.wordpress.com
– Гелевски, Никола. 2012. За уметноста, огласувањето, критиката и политиката, Окно, http://okno.mk
– Теодосиевски, Златко. 2012. Опа, цупа … во мизерија, Теодосиевски, http://teodosievski.blog.mk, 13 август 2012
– Теодосиевски, Златко. 2012. O Tempora, O Вилиќ, Теодосиевски, http://teodosievski.blog.mk, 16 август 2012
– Чудо или не?, Ивана – Тука и Таму, http://ivanatukatamu.blogspot.com, 13 јуни 2012
– Св. Билборд, Античка антитеза, http://serdarot.blogspot.com, 15 јуни 2012
– Навредливи билборди во Скопје, http://forum.kajgana.com, 13 јуни 2012
– Соопштение до јавноста, Кооперација, http://kooperacija.wordpress.com, 14 јуни 2012
– „Јадро“ против симнувањето на билбордот за детерџентот и фреските, www.libertas.mk, 14.06.2012
– Janchevski, Vladimir. 2016. Who’s Provoking Who? Contesting Religious Images in the Public Domain (audio lecture), https://radiofreeskopje.wordpress.com, 8 April 2016
– Georgieva, Yanita. 2016. Fighting art with art, http://www.euroviews.eu, 19 April 2016
– Blackwood, Jon. 2016. Critical Art in Contemporary Macedonia, Skopje: Mala Galerija, pp. 66-68, 166-181 (link to download in .pdf)
– Теодосиевски, Златко. 2017. Што е „шарената револуција“?, Скопје: Нова линија, pp. 46, 83, 84, 163, 257
– Blackwood, Jon. 2018. In the shadow of Alexander the Great: censorship, ideology and contemporary art in Macedonia. In Kennedy, R. and Coulter, R. (eds.) Censoring art: silencing the artwork. London: I.B. Tauris, pp.137-155 (download the chapter in .pdf)